تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چربی شیر گاوهای هلشتاین با استفاده از الگوریتم انتخاب ویژگی

سابقه و هدف: پایش ترکیبات شیر یک گله می‌تواند به ارزیابی سلامت و وضعیت تغذیه‌ای گاوهای شیری کمک کند. چربی شیر یکی از با ارزش‌ترین ترکیبات شیر به شمار می‌رود. چربی متغیرترین ترکیب شیر بوده و عوامل بسیار متعدد فیزیولوژیکی و محیطی می‌توانند نسبت و مقدار آن را در شیر تحت تأثیر قرار بدهند. در صورتی که چربی شیر گله‌ای 3/0 درصد کم‌تر از میانگین نژادی باشد می‌تواند نشان‌گر بروز مشکلی باشد. جیره‌هایی که امکان بهبود در خروج بیش‌تر چربی را در شیر فراهم نمایند می‌توانند به طور بالقوه از نظر اقتصادی سودمند باشند. بنابراین، جهت حفظ چربی شیر ضروری است که مهم‌ترین عوامل مؤثر بر آن شناسایی، پایش و اندازه‌گیری شود. الگوریتم انتخاب ویژگی یکی از روش‌های داده‌کاوی است و به زعم دانسته ما در هیچ مقاله‌ای از آن برای واکاوی مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چربی شیر گاوهای هلشتاین استفاده نشده است. از این رو، هدف از این پژوهش تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چربی شیر گاوهای هلشتاین با استفاده از الگوریتم انتخاب ویژگی بود.

مواد و روش‌ها: برای انجام این پژوهش از 2112 داده خام حاصل از 66 عامل بالقوه مؤثر بر چربی شیر استفاده شد. داده با سه روش مهم الگوریتم انتخاب ویژگی (روش‌های Best-First، Greedy-Stepwise و Ranker) و شش مدل مختلف (CFS-Subset-Eval، Info-Gain-Attribute-Eval، Gain-Ratio-Attribute-Eval، Symmetricer-Attribute-Eval، RelifeF-Attribute-Eval و Principal-Components) جهت تعیین مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چربی شیر ارزیابی شد. داده با استفاده از نرم افزار WEKA (نسخه 8/3) واکاوی شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که روش‌های Best-First و Greedy-Stepwise الگوریتم انتخاب ویژگی مناسب‌‌ترین روش برای انتخاب عوامل مؤثر بر چربی شیر با استفاده از طبقه‌بندی Naive Bayes با کم‌ترین میزان خطا هستند. بر این اساس، مهم‌ترین عوامل مؤثر بر چربی شیر به ترتیب اسیدهای چرب غیر استریفیه خون، کل اسیدهای چرب فرار مایع شکمبه، عصاره اتری مصرفی، کل زمان صرف شده برای فعالیت نشخواری به ازای هر کیلوگرم الیاف نامحلول در شوینده خنثی مصرفی، کل زمان صرف شده برای فعالیت نشخواری به ازای هر کیلوگرم الیاف نامحلول در شوینده خنثی علوفه‌ای مصرفی، کل زمان صرف شده برای فعالیت جویدن به ازای هر کیلوگرم الیاف نامحلول در شوینده خنثی مصرفی، وزن بدن، نمره وضعیت بدنی، ضخامت لایه چربی پشت و گلوکز خون تعیین شدند. بنابر این، توجه به عوامل ذکر شده و پایش دائمی آن ها می تواند به حفظ چربی شیر در گله های پرورشی گاو شیری کمک کند.

نتیجه‌گیری: بر اساس انتخاب تعداد محدودی از عوامل مؤثر بر چربی شیر با الگوریتم انتخاب ویژگی امکان پایش و اندازه‌گیری آن‌ها جهت حفظ مؤثر چربی شیر در مزرعه و صرفه‌جویی در زمان و هزینه وجود دارد.