1
دانشیار گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
2
استاد - دانشگاه فردوسی
3
استادیار - پیام نور
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی عوامل موثر بر تعداد روزهای باز گاوهای شیری هلشتاین ایران به عنوان شاخص اصلی عملکرد تولید مثلی دام و تاثیر آن بر مدت ماندگاری دام در گله بود. در این مطالعه از داده‌های شش گله استفاده شد. تجزیه و تحلیل آماری با استفاده از مدل‌های کمترین مربعات انجام گرفت . به منظور بررسی تاثیر روزهای باز در شکم اول بر ماندگاری دام، از آزمون بقاء و روش کاپلان – مییر استفاده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که در خلال سالیان اخیر تعداد روزهای باز و زایمانهای غیر طبیعی افزایش یافته است (01/0P<). افزایش عملکرد تولیدی دام، تعداد روزهای باز گله را افزایش داد (01/0P<). زایمانهای غیر طبیعی نیز سبب افزایش تعداد روزهای باز شدند (01/0P<). شکم تاثیر معنی داری بر روزهای باز داشت و گاوهای شش شکم و بالاتر، بیشترین تعداد روزهای باز را داشتند (01/0P<). نرزایی، روزهای باز را افزایش داد (05/0P<). تعداد روزهای باز در نتیجه استفاده از اسپرم ایرانی کمترین بود (01/0P<). فصل زایش، تعداد روزهای باز را تحت تاثیر قرار داد و میانگین تعداد روزهای باز در زایش های زمستانه بیش از زایش های تابستانه بود (01/0P<). افزایش روزهای باز در شکم اول تاثیر منفی بر ماندگاری دام در گله داشت و گاوهایی که این شاخص در آنها بیش از 160 روز بود، زودتر از گله حذف شدند (05/0P<). به طور کلی، نتایج آزمایش حاضر نشان می دهد تعداد روزهای باز به عنوان شاخص اصلی تاثیر گذار بر عملکرد تولید مثلی دام، تحت تاثیر عوامل وراثتی و محیطی است.
)