سابقه و هدف این مطالعه به منظور مقایسه بازده آمیخته گری میش های زندی با نژاد رومانوف و بررسی عملکرد بره های آمیخته آنها تا سن شیرگیری در استان قم انجام شد. مواد و روش در مهر ماه 1392 تعداد 297 راس میش زندی که حداقل دو ماه از زایمان آنها گذشته بود انتخاب و با استفاده از سیدر تحت تیمار همزمان سازی فحلی قرار گرفتند. 13 روز بعد از جایگذاری، سیدرها از دستگاه تولید مثلی میش ها خارج شد و همزمان به هر یک از میش ها 500 واحد بین المللی PMSG تزریق شد. میش های تیمار شده به دو گروه 147 و 150 راسی تقسیم شدند. میش های گروه اول با استفاده از اسپرم منجمد قوچ رومانوف و با عمل لاپاروسکوپی تلقیح شدند و میش های گروه دوم با روش طبیعی و با استفاده از قوچ های همان گله به مدت دو دوره فحلی(34 روز) بارور شدند. زایش تمام میشها در دو گروه ثبت گردید و وزن کشی بره ها در بدو تولد و سن شیرگیری انجام و تلفات آنها در این مدت ثبت شد. مقایسه آماری بین گروه های آزمایشی در مورد داده های پارامتریک با استفاده از روش GLM و در مورد داده های ناپارمتریک با استفاده از رویه Mann-Whitney در نرم افزار SPSS(16) انجام شد یافته ها بر اساس نتایج بررسی حاضر درصد تلفات قبل از شیرگیری بره های آمیخته رومانوف- زندی 8/3 درصد و در بره های زندی 5/9 درصد بود ولی به لحاظ آماری تفاوت معنی داری بین دو گروه مشاهده نشد. میانگین وزن شیرگیری بره های دورگ رومانوف- زندی و بره های زندی به ترتیب 45/26 و 2/21 کیلوگرم و میانگین رشد روزانه قبل از شیرگیری آنها به ترتیب 88/245 و 22/187 گرم و با تفاوت معنی دار بود (01/0>P). میانگین مجموع وزن بره های متولد شده به ازای هر زایش در گروه رومانوف- زندی 78/5 کیلوگرم و در گروه زندی 92/4 کیلوگرم بود (01/0>P). همچنین میانگین مجموع وزن بره از شیرگرفته شده به ازای هر زایش در گروه آمیخته با رومانوف 04/35 کیلوگرم و در گروه خالص زندی 12/27 کیلوگرم به ازای هر راس میش بود (01/0>P).
نتیجه گیری بر اساس نتایج این مطالعه آمیخته گری میش های زندی با قوچ رومانوف منتج به تولید بره های دورگه ای با قدرت زنده مانی مناسب و سرعت رشد قبل از شیرگیری و وزن شیرگیری بالاتر نسبت به بره های زندی شد. لذا آمیخته گری کنترل شده با رعایت حفظ ذخایر ژنتیکی بومی می تواند به افزایش بازده تولید در واحدهای پرورش گوسفند کمک کند. مشاهدات نشان داد که روش لاپاروسکوپی برای باروری میش های زندی با اسپرم رومانوف بازده مناسبی نداشته و به منظور افزایش بازده آمیخته گری گوسفند زندی با رومانوف شاید بهتر باشد تدابیر لازم برای استفاده مستقیم از قوچ های رومانوف در داخل کشور اندیشیده شود.
)