برآورد پارامترهای ژنتیکی صفات تولیدی و تولید مثلی دوره اول شیردهی در گاوهای هلشتاین ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی ژنتیک و اصلاح نژاد دام دانشگاه فردوسی مشهد

2 عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

3 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

4 مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور

5 دانشجوی دکتری تخصصی تغذیه نشخوارکنندگان دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این تحقیق، از رکورد¬های متعلق به 64220 رأس گاو شیری نژاد هلشتاین در دوره اول شیرواری استفاده گردید. داده¬های مذکور مربوط به 749 گله بوده که طی سال¬های 1375 تا 1388 توسط مرکز اصلاح نژاد و بهبود تولیدات دامی کشور جمع-آوری شده بود. صفات مورد بررسی شامل صفات تولیدی (تولید شیر 305 روز، درصد چربی شیر 305 روز، درصد پروتئین شیر 305 روز و طول دوره شیردهی) و صفات تولید مثلی (طول دوره خشکی، سن هنگام اولین زایش، فاصله گوساله¬زایی و روز¬های باز) بود. تجزیه و تحلیل ژنتیکی صفات مورد بررسی با استفاده از روش حداکثر درست¬نمایی محدود شده توسط نرم-افزار DFREML انجام شد. وراثت¬پذیری تولید شیر، درصد چربی شیر، درصد پروتئین شیر و طول دوره شیردهی به ترتیب 197/0، 282/0، 333/0 و 031/0 و وراثت¬پذیری طول دوره خشکی، سن هنگام اولین زایش، فاصله گوساله¬زایی و روز¬های باز به ترتیب 015/0، 079/0، 035/0 و 036/0 برآورد گردید. همبستگی¬های ژنتیکی بین صفات تولیدی در دامنه 52/0- (تولید شیر و درصد چربی شیر) تا 74/0 (درصد چربی و درصد پروتئین شیر) و بین صفات تولید مثلی در محدوده 07/0 (سن هنگام اولین زایش و فاصله گوساله¬زایی) تا 95/0 (روزهای خشکی و فاصله گوساله¬زایی) برآورد گردید. همبستگی¬های ژنتیکی برآورد شده بین صفات تولیدی و تولید مثلی در دامنه 63/0- (تولید شیر و طول دوره خشکی) تا 96/0 (طول دوره شیردهی و فاصله گوساله¬زایی) بود. با توجه به همبستگی ژنتیکی قوی و نامطلوب بین صفات تولیدی و تولید مثلی، طراحی برنامه¬های انتخاب در گاو¬های شیری بر اساس ترکیبی از این صفات توصیه می¬گردد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات