TY - JOUR ID - 4302 TI - اثر روش‌های مختلف یخ گشایی بر فراسنجه های اسپرم منجمد قوچ قزل JO - نشریه پژوهش‌ در نشخوار کنندگان JA - EJRR LA - fa SN - 2345-4253 AU - دقیق کیا, حسین AU - وطن خواه, صدیقه AU - ابراهیمی, مرضیه AU - مقدم, غلامعلی AD - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز AD - گروه علوم دامی دانشگاه تبریز AD - استاد دانشگاه تبریز Y1 - 2018 PY - 2018 VL - 6 IS - 2 SP - 117 EP - 132 KW - یخ گشایی KW - فراسنجه های حرکتی KW - منی منجمد KW - قوچ DO - 10.22069/ejrr.2018.14843.1627 N2 - سابقه و هدف: امروزه عمل تلقیح مصنوعی حایگاه ویژه ای در بهبود راندمان تولید و اصلاح و بهبود پیشرفت ژنتیکی بازی می کند. به منظور تحقق بخشیدن به بسیاری از مزایای بالقوه تلقیح مصنوعی، ذخیره سازی منی برای بلند مدت یک امر ضروری محسوب می شود. این امر توسط فرایند انجماد محقق می شود. مراحل انجماد از جمله فرایند یخ گشایی منجر به تغییرات مورفولوژیکی، آسیب به عملکردهای طبیعی اسپرم و در نهایت کاهش باروری می شود. بنابراین، بهبود روش یخ گشایی منی قوچ با شاخص‌های کیفی اسپرم ارتباط داشته و از اهمیت قابل‌توجهی برخورداراست. هدف از این مطالعه مقایسه اثرات دو نرخ یخ گشایی بر پارامترهای میکروسکوپی و فعالیت های آنزیمی منی قوچ پس از فرایند انجماد - یخ گشایی بود. مواد و روش ها :در این مطالعه، نمونه‌های منی از پنج رأس قوچ قزل، با استفاده از مهبل مصنوعی، دو بار در هفته جمع آوری شد. برای از بین بردن اثرات فردی دام‌های نر، نمونه های منی در هر بار اسپرم گیری با هم مخلوط شدندو سپس مورداستفاده قرار گرفت. نمونه ها با رقیق کننده تریس حاوی 5/1% لستین سویا و 7% گلیسرول، رقیق شدند. نمونه‌های رقیق شده در معرض بخار ازت منجمد گردیده و نهایتا تا زمان ارزیابی در تانک حاوی ازت مایع ذخیره شدند. پایوت های حاوی منی با حجم ml 25/0 در حمام آب گرم توسط دو پروتکل (i)ºc 37 بمدت s30 و (ii)ºc 60 بمدت s6 یخ گشایی شدند. بدنبال فرایند انجماد-یخ گشایی، اثرات زمان و دمای یخ‌گشایی بر ویژگی‌های جنبایی (CASA)، زنده‌مانی، یکپارچگی غشاء پلاسمایی (HOS test)، ناهنجاری‌های مورفولوژیکی، غلظت مالون دی آلدهید (MDA)، فعالیت‌های آنتی اکسیدانی (GPx ،SOD) و ظرفیت تام آنتی اکسیدان منی (TAC) ارزیابی شدند.آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی انجام شد و مدل آماری شامل اثر دما و زمان یخ گشایی است. تجزیه و تحلیل داده ها داده‌ها به کمک رویه Proc GLM انجام شد و میانگین‌ها به روش توکی مورد مقایسه قرار گرفتند. اختلاف معنی‌داری در سطح پنج درصد(P<0/05) گزارش شد. یافتهها: نتایج نشان داد که فراسنجه های حرکتی اسپرم همچون درصد تحرک پیش‌رونده (PM)، سرعت در مسیر مستقیم (VSL)، سرعت در مسیر منحنی (VCL) در دمای ºc37 بهبود یافت، اما این افزایش از نظر آماری معنادار نبود. درصد زنده‌مانی و یکپارچگی غشاء پلاسمایی در ºc37 بمدت s30 نسبت ºc60 بمدت s6 بهبود یافت اما این افزایش نیز غیرمعنی‌دار بود. همچنین میزان اسپرم‌های ناهنجار در نرخ یخ گشایی بالا نسبت به نرخ پایین بهبود نیافت. علاوه براین نتایج حاصل از مقایسه پراکسیداسیون لیپید (MDA)، فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز GPx))، سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل ((TAC در دو نرخ یخ گشایی معنی دار نبود. نتیجه گیری :با توجه به نتایج بدست آمده از روش‌های یخ گشایی، نرخ یخ‌گشایی ºc60 بمدت s6 نمی تواند جایگزین مناسبی برای نرخ یخ گشایی ºc37 بمدت 30 ثانیه باشد. UR - https://ejrr.gau.ac.ir/article_4302.html L1 - https://ejrr.gau.ac.ir/article_4302_d4d553b89e2bb473f9067dea4db862b7.pdf ER -