%0 Journal Article %T تاثیر استفاده از گیاه پنیرک بر تولید و کیفیت شیر، آنزیم های کبدی و گوارش پذیری مواد مغذی در گاومیش شیری خوزستانی %J نشریه پژوهش‌ در نشخوار کنندگان %I دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان %Z 2345-4253 %A محمدآبادی, طاهره %A حسینی, سمیه %D 2022 %\ 02/20/2022 %V 9 %N 4 %P 109-120 %! تاثیر استفاده از گیاه پنیرک بر تولید و کیفیت شیر، آنزیم های کبدی و گوارش پذیری مواد مغذی در گاومیش شیری خوزستانی %K پنیرک %K ترکیب شیر %K قابلیت هضم %K گاومیش %R 10.22069/ejrr.2022.18791.1779 %X سابقه و هدف: متابولیت‌های ثانویه گیاهان دارویی برای بهبود راندمان استفاده از انرژی در شکمبه و بهره‌وری حیوان مورد استفاده قرار می‌گیرند. پنیرک (Malva sylvestris) گیاهی است که عملکرد کشت آن در یک دوره سه ماهه معادل10 تن در هکتار برآورد گردیده است. برگ و گل پنیرک حاوی تانن، اگزالات کلسیم، مواد پکتیکی و موسیلاژ، آنتوسیانین‌ها و ویتامین ها بوده و وجود ویتامین C و فلاونوئیدها منجر به کاربردهای بسیاری برای این گیاه شده است. در بعضی از مطالعات، استفاده از گیاهان دارویی اثر افزایشی بر عملکرد تولید شیر داشت. این آزمایش به منظور بررسی تاثیر تغذیه گیاه پنیرک بر تولید و ترکیب شیر، آنزیم های کبدی، گوارش پذیری مواد مغذی و فراسنجه های بیوشیمیایی خون گاومیش شیری انجام شد.مواد و روش‌ها: در این آزمایش از هشت رأس گاومیش شیری، شکم چهارم و پنجم، با متوسط وزن 12±600 کیلوگرم که در اوایل شیرواری (ماه چهارم شیردهی) و میانگین تولید 6 لیتر بودند، استفاده شد. گاومیش‌ها بطور تصادفی با جیره بدون پنیرک و جیره حاوی 500 گرم گیاه پنیرک به مدت یک ماه تغذیه شدند. دام‌ها در آخورهای انفرادی مستقر و عادت‌پذیری آن‌ها به جیره برای یک هفته انجام شد. آب تمیز و کافی در اختیار گاومیش‌ها قرار گرفت.در پایان آزمایش، خوراک مصرفی و قابلیت هضم مواد ‌مغذی، تولید و ترکیب شیر و بار میکروبی شیر اندازه گیری شدند. همچنین فراسنجه‌های خونی گاومیش‌ها مانند گلوکز، کلسترول، تری گلیسرید، نیتروژن اوره‌ای خون و آنزیم‌های کبدی نیز تعیین شد. داده‌های این طرح در قالب طرح کاملا تصادفی تجزیه و تحلیل شدند و مقایسه میانگین‌ها با آزمون توکی در سطح معنی داری 5 درصد انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که چربی، پروتئین و لاکتوز شیر در تیمارهای آزمایشی تغییر نکرد (05/0P >)، اما ماده خشک مصرفی گاومیش‌ها و تولید شیر افزایش یافت (05/0P <). بر طبق نتایج، بار میکروبی شیر گاومیش‌های تغذیه شده با گیاه پنیرک، کاهش یافت (05/0P <). میزان گلوکز، کلسترول و تری گلیسرید خون در تیمار حاوی پنیرک کمتر از تیمار کنترل بود (05/0P <)، اما اوره خون و آنزیم های کبدی تحت تاثیر تیمارها قرار نگرفتند (05/0P >). قابلیت هضم مواد مغذی شامل ماده خشک، پروتئین و الیاف نامحلول در شوینده خنثی در گاومیش‌های تغذیه شده با گیاه پنیرک افزایش یافت (05/0P <).نتیجه‌گیری: استفاده از گیاه پنیرک در جیره گاومیش‌های شیری نه تنها اثرات منفی بر عملکرد گاومیش شیری نداشت بلکه باعث افزایش تولید شیر و کاهش بار میکروبی شیر شد، بنابراین می تواند به عنوان یک مکمل مناسب در تغذیه گاومیش‌های شیری استفاده شود. %U https://ejrr.gau.ac.ir/article_5853_95191cd168e277b29414111e95cf26a6.pdf