2سردبیر مجله پژوهشهای نشخوارکنندگان/دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3استادیار گروه اقتصادکشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده
سابقه و هدف: محصولات فرعی پسته یکی از فرآوردههای جانبی کشاورزی است که در سالهای اخیر در تغذیه دام مورد استفاده شده است. تحقیقات متعدد انجام شده بر روی این محصولات نشاندهنده این است که ضایعات پسته میتواند به عنوان بخشی از خوراک حیوانات نشخوارکننده استفاده گردد. این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات سطوح مختلف محصول فرعی تاننگیریشده پسته در جیره برههای پرواری بر عملکرد و قابلیت هضم ماده خشک، ماده آلی، فیبر جیره و پروتئین خام صورت گرفت. مواد و روشها: برای این آزمایش تعداد 24 رأس بره نر افشاری با میانگین وزن 5/1±6/30 کیلوگرم استفاده شد. برهها به طور تصادفی بین تیمارهای آزمایشی تقسیم شدند به گونهای که 6 بره (تکرار) در هر تیمار قرار گرفت. این آزمایش در قالب طرح کامل تصادفی با 4 تیمار شامل: 1- شاهد یا جیره بدون محصول فرعی تاننگیریشده پسته 2-جیره حاوی 10 درصد محصول فرعی تاننگیریشده پسته 3- جیره حاوی 20 درصد محصول فرعی تاننگیریشده پسته و 4- جیره حاوی 30 درصد محصول فرعی تاننگیری شده پسته انجام شد. یک دوره عادتدهی 14 روزه و 84 روز دوره آزمایش برای این طرح در نظر گرفته شد. در طول دوره صفات عملکردی شامل میانگین افزایش وزن روزانه، میزان خوراک مصرفی روزانه، ضریب تبدیل و وزن نهایی اندازهگیری شد. همچنین قابلیت هضم مواد مغذی در روز 75 به مدت 5 روز با جمعآوری نمونههای مدفوع و از طریق اندازهگیری خاکستر نامحلول در اسید تعیین شد. یافتهها: نتایج آزمایش نشان داد که سطوح مختلف محصول فرعی تاننگیریشده پسته تأثیر معنیداری بر خوراک مصرفی روزانه داشتند (05/0P<). در بین تیمارهای آزمایشی بیشترین میزان خوراک مصرفی مربوط به تیمار حاوی 20 درصد محصول فرعی تاننگیریشده پسته و کمترین میزان مربوط به تیمار حاوی 30 درصد از این فرآورده فرعی پسته بود. سطوح مختلف محصول فرعی تاننگیری شده پسته، بر ضریب تبدیل غذایی تأثیر معنیداری داشت (05/0P<). بین میانگین تیمار 10 درصد و مابقی تیمارها از نظر ضریب تبدیل اختلاف معنیداری وجود داشت و بیشترین ضریب تبدیل مربوط به تیمار با 10 محصول فرعی تاننگیریشده پسته و کمترین و بهترین میزان ضریب تبدیل مربوط به تیمار حاوی 20 درصد بود. تأثیر سطوح مختلف محصول فرعی تاننگیریشده پسته بر افزایش وزن روزانه از نظر آماری معنیدار بود (05/0P<). تأثیر سطوح مختلف محصول فرعی تاننگیری شده پسته بر وزن نهایی برههای پرواری معنیدار بود و بین میانگین تیمارها از نظر وزن نهایی اختلاف معنیداری وجود داشت. تیمارهای آزمایشی تأثیری بر قابلیت هضم ماده خشک نداشتند، امّا قابلیت هضم ماده آلی، پروتئین خام و فیبر نامحلول در شوینده خنثی تحت تأثیر جیرههای آزمایشی قرار گرفت (05/0P<). نتیجهگیری: بر اساس یافتههای این مطالعه، محصول فرعی تاننگیریشده پسته تا سطح 20 درصد در جیره برههای پرواری بدون تأثیر نامطلوب بر عملکرد میتواند استفاده شود.
The effect of using different dietary levels of tannin extracted pistachio by-product on the performance and nutrients digestibility in fattening lambs