1دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری- ریاست دانشکده علوم دامی و شیلات
2فارغ التحصیل
3عضو هیئت علمی گروه علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری
چکیده
در سالهای اخیر استفاده از آنتیبیوتیکها به عنوان افزودنیهای مواد خوراکی به دلیل توانایی ماندگاری آنها در محصولات دامی و بافتهای بدن انسان غیر مجاز اعلام شده است و به همین دلیل، دانشمندان علاقهمند هستند که تأثیر و توانایی ترکیب آنتیمیکروبی و بهبود هضم شکمبهای را با اسانس گیاهی ارزیابی کنند. روغن ماهی منبع خوب اسیدهای چرب اسید ایکوزاپنتانوئیک و اسید دکوزاهگزانوئیک میباشد که هر دو از اسیدهای چرب امگا- 3 میباشند. بنابراین وارد کردن روغن ماهی به جیره نشخوارکنندگان سبب افزایش غلظت این اسیدهای چرب در شیر و گوشت میگردد که میتواند برای سلامتی انسان بسیار مفید باشد. هدف از این پژوهش، تعیین اثرات روغن ماهی و اسانس آویشن بر عملکرد پروار، قابلیت هضم و کیفیت لاشه برههای نر نژاد دالاق میباشد. مواد و روشها: در این مطالعه 16 رأس بره نر نژاد دالاق با میانگین وزن اولیه 2± 27 کیلوگرم در قالب یک طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار به مدت 90 روز پروار شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1- جیره شاهد بر پایه دانه جو و سیلاژ ذرت بدون روغن ماهی و اسانس آویشن، 2- جیره مکمل شده با 2 درصد روغن ماهی (بر اساس ماده خشک)، 3- جیره حاوی 2 درصد روغن ماهی و 2/0 درصد اسانس آویشن (بر اساس ماده خشک) و 4- جیره حاوی 2/0 درصد اسانس آویشن (بر اساس ماده خشک) بودند. یافتهها: وزن نهایی، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی به طور معنیداری تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت (05/0 >P)، طوری که تیمار حاوی 2 درصد روغن ماهی و 2/0 درصد اسانس آویشن دارای بهترین عملکرد بود. همچنین تیمارها تاثیر معنیداری بر مصرف خوراک نداشت. قابلیت هضم ظاهری مواد مغذی به طور معنیداری تحت تأثیر تیمارها قرار گرفت (05/0 >P)، طوری که تیمار حاوی اسانس آویشن به مقدار 2/0 درصد در ماده خشک جیره دارای بهترین بالاتربن مقدار بود. افزودن روغن ماهی و اسانس آویشن به جیره به استثنای درصد وزن کبد و درصد وزن دنبه و درصد وزن ران، بر سایر اجزای لاشه اثر معنیداری نداشت (05/0 <P). نتیجهگیری: نتیجه کلی تحقیق نشان داد که استفاده از روغن غیراشباع و اسانس گیاهی به صورت همزمان در جیره غذایی نسبت به مصرف جداگانه، سبب بهبود عملکرد رشد به خصوص وزن پایان دوره، افزایش وزن روزانه و ضریب تبدیل غذایی در برهها شد. همچنین، این ترکیب توانست در بهبود صفات لاشه به ویژه وزن لاشه در پایان آزمایش موثر باشد.به طور کلی تیمار حاوی ترکیب 2 درصد روغن ماهی و 2/0 درصد اسانس آویشن نسبت به سایر تیمارها دارای عملکرد بهتری بود. به علت بهبود عملکرد رشد دام در اثر مصرف این افزودنیهای غذایی مفید، استفاده از آنها در جیره نشخوارکنندگان کوچک با توجه به سطح مصرف در جیره، جهت پروار توصیه میشود. واژههای کلیدی: روغن ماهی، اسانس، گیاه دارویی، لاشه، بره